LAMB – İNCELEME #filmekimi2021

Lamb, 2021 yılı boyunca dünya çapındaki çeşitli festivallerde beklentileri aşarak fazlasıyla ödül toplayan tipik bir İskandinav sineması örneği. Valdimar Johannsson’un yönetmenliğini üstlendiği bu film, soğuk ve tedirgin bir ilişkileri bulunan bir çiftin dağ evindeki rutin yaşamlarına bir gün yepyeni bir üyenin katılmasıyla değişen hayatlarını konu ediniyor. İskandinav sinemasının adeta artık bir kimlik özelliği haline gelen metaforik anlatım, Lamb’de de filmin ana temasını oluşturan unsur oluyor. Yarı insan-yarı kuzu görünümündeki yeni çocukları, Maria ve Ingmar’ın hayatlarında adeta sanki yıllardır onlarlaymış gibi, gerçekten onlardan olma bir çocukmuş gibi yer tutuyor ve filmin bu andan sonra bir varoluş sıkıntısına düştüğünü görüyoruz.

Çift, yarı-hayvan yarı-insan olan bu evlatlık bireylerinin gerçekliğini hiç yadırgamadan kabul ediyor ve bir anda gerçekten anne-baba figürü haline evriliyorlar. Bu rahatsız edici tutum, filmin soluk tonlarının arasında izleyiciye gerginliğini kolaylıkla aktarıyor. Film boyunca arka planda hep bir sonraki sahnede işlerin nasıl sarpa saracağını merak eder hale geliyoruz. Çünkü böylesine garip bir anlatım tercihinin ardında yalnızca metaforik bir anne-baba olma draması anlatılacağını beklemek çok mümkün değil. Ancak Valdimar Johannsson, izleyicinin tüm beklentilerini bir kenara koyarak gerçekten de bir insan öyküsü anlatmayı tercih ediyor. Filminde kullandığı, İskandinav mitolojisine ait tüm metaforlar ve simgesel anlatımlar bir türlü hikayenin ana temasıyla organik bağını tam anlamıyla kuramıyor; çoğunlukla çiğ kalıyor. Filmin amacının ne olduğunu, karakterlerin motivasyonunu tam olarak anlamak mümkün değil. Yalnızca hikayeye filmin ortalarına yaklaşırken dahil olan ve ana karakterlerden biri haline gelen kardeş Petur’un film boyunca doğru bir şekilde aktarıldığını söylesek yalan olmaz. Petur gerçekten de filmin anlatmak istediği ana öyküye tam anlamıyla hizmet eden, filmin gerçeküstlüğüyle sarsılan izleyiciye empati kurabileceği bir alan yaratan fazlasıyla gerçek, doğal ve olması gerektiği gibi yazılmış bir karakter. Ancak Ingmar ve Maria içi aynı şeyleri söylemek mümkün değil. Çünkü film gerçekten de ne olmak istediğini tam anlayamamış bir film. Bir varoluş sorgulaması mı, bir ilişki incelemesi mi, bir anne-baba öyküsü mü, yoksa tamamen metaforik ögelerle süslenmiş bir mitolojik tasvir mi?

Lamb, türüne hiçbir yenilik getirmeyen, yalnızca çok iyi çekilmiş sahneleriyle, filmin kendisinin yanında parlayan sinematografisiyle ve özellikle görsel efektleriyle izlerken görsel keyif veren, ancak ağızda hiçbir tat bırakmayan yavan bir film. Film bittikten sonra ne akıllarda kalan soru işaretleri insanı cevapları aramaya itiyor (ki bu metaforik anlatımı tercih eden filmlerin tam olarak amaçladığı şeydir), ne de filmi izledikten birkaç gün sonra filme dair birkaç güzel sahne dışında akıllarda herhangi bir etki bırakıyor.